De Afrikaanse duimpiano of kalimba is een ongebruikelijk percussie instrument dat uit een aantal dunne metalen bladen (toetsen) bestaat die op een klankkast of klankbord gemonteerd zijn.
Het werkt als een soort duimpiano, waarbij zijn toetsen dusdanig met diverse vrije lengtes gemonteerd zijn om zo verschillende noten te produceren. Deze toetsen worden meestal aan het uiteinde door de duimen van de kalimba bespeler ‘geslagen’ terwijl de klankkast zelf door de vingers vastgehouden wordt.
Een kalimba van i-Mania is een mooi compact muziekinstrument waar gemakkelijk allerlei trucjes uitgevoerd mee kan worden voor het maken van coole geluidseffecten:
Glissando
Een glissando is wat een harp doet als je meerdere snaren achter elkaar tokkelt, en dit unieke geluidseffect is tevens mogelijk op de kalimba. Dit klinkt er meestal verbazingwekkend goed op omdat je eigenlijk elke andere noot in de toonladder speelt, wat het recept is voor het maken van een akkoord.
Opwaartse glissando’s zijn echter gemakkelijker te creëren dan neerwaartse glissando’s. Duimnagels kunnen jou daar tevens goed bij helpen, omdat het duimvlees anders vast komt te zitten terwijl je langs de metaalbladen glijdt.
Raak één metaalblad met jouw duimnagel aan en schuif deze vervolgens over drie of vier andere metaalbladen, terwijl jij elk blad met de punt van de duimnagel aanraakt. Drie aangrenzende tanden maken een drieklank, vier aangrenzende tanden maken een 7e akkoord en vijf aangrenzende tanden maken een 9e akkoord.
Vibrato
Er zitten meestal twee klankgaten aan de achterkant van een kalimba (of soms aan de zijkanten). Als jij deze geluidsgaten bedekt en vervolgens open laat, dan krijg je een vibrato effect, waardoor de tooneigenschappen van de noten die jij speelt eveneens veranderen.
Aangezien de meeste personen met hun duimen op de metaalbladen spelen, blijven de vingers vrij om tegelijkertijd deze geluidsgaten af te kunnen dekken of open te houden.
‘Wah-wah’
Het zogenaamde ‘wah-wah’ effect wordt gecreëerd door het voorste geluidsgat te bedekken of bloot te leggen. Omdat dit gat groter is dan die achterste klankgaten, is het mogelijk om een diepere toonmodulatie te verkrijgen.
Als jij het klankgat afdekt, experimenteer dan door je duim hierin te steken. Des te meer jij jouw duim erin plaatst, des te meer het elke noot beïnvloedt. Gewoonlijk worden slechts drie of vier noten die in het midden van je kalimba zitten sterk beïnvloed door deze wah-wah.
Je zou met een duim een ‘mid-range’ glissando kunnen spelen om vervolgens met de andere duim het klankgat te bedekken en bloot te leggen. Wissel vervolgens de duimen uit en speel daarna een glissando aan de andere zijde. Het wah-wah-effect wordt tevens versterkt wanneer jij hierbij tegelijkertijd de geluidsgaten achterop opent en sluit.
Een kalimba van i-Mania is een opmerkelijk eenvoudig instrument, zowel qua functionaliteit als constructie, waardoor het een gemakkelijk te bespelen instrument is, hoewel het toch nog wel wat vaardigheid en oefening vereist om er muzikaal op de juiste manier muziekstukken mee te spelen. Probeer het zelf ook eens uit!
